Bijdrage SGP Algemene Beschouwingen 2014

Bijdrage SGP Algemene Beschouwingen 2014

 

1. Wat is de taak van de provinciale politiek?

Tijdens de behandeling van de provinciale begroting 2014 in de Provinciale Staten van Gelderland, was het de geboortedag van de kerkvader Aurelius Augustinus (geboren in een Romeins stadje Thagaste, nu in Algerije op 13 november 354). Velen hebben tijdens de middelbare schooltijd, wellicht één van de grote werken van Augustinus gelezen. Daarbij kunnen we denken aan de Civate Deï, de Stad Gods of de Belijdenissen. Augustinus is door mij als een ‘interkerkelijk kerkvader’ getypeerd. Vanwege zijn geboortedag  heb ik gemeend een aantal gedachten van Augustinus tijdens  de Algemene beschouwingen in de actualiteit te plaatsen. Een vorm van eerbetoon.

 

De visie op de taak van de politiek en in het bijzonder de taak van de overheid ten opzichte van de burgers, vertoont door de jaren heen onder christelijke denkers, laat ik mij daartoe beperken, constante elementen en opmerkelijke veranderingen. Zo is volgens Augustinus de belangrijkste taak van de overheid ‘de zorg voor gerechtigheid’. Gerechtigheid is de deugd, waardoor aan een ieder het zijne wordt toebedeeld. Deze deugd staat in lijn met voorzichtigheid en kracht, gematigdheid en vrede., vrijheid en solidariteit, tolerantie en gelijkheid. Geen moeilijke begrippen; alle zodanig dichtbij, dat we in ons eigen handelen, de persoonlijke reflectie kunnen toepassen. Helaas komen ook SGP bestuurders regelmatig in het nieuws door moreel verwerpelijk gedrag. Als politiek en bestuurlijk actief, van hoog tot laag, dienen wij naar mijn mening regels na te leven die dit gedrag verbieden. 

Het was zeer goed om hierover als Provinciale Staten  tijdens het integriteitsdebat met elkaar na te denken! Op ons als SGP-ers wordt zeer gelet. Wat de reden is weet ik niet, als enige Statenlid werd ik gevraagd een actieve leidende bijdrage te leveren in dat debat. Er wordt op ons gelet en de verwachtingen zijn hoog gespannen! Laat ons dagelijkse gebed zijn, of ‘de rede van God in ons hart verborgen mag zijn.‘ 

 

In deze terugblik over 2013 kunnen we niet alles uitwerken en toch is het goed te weten, dat volgens Augustinus de regeringsvorm er niet toe doet, als je maar niet tot onrechtvaardige daden wordt gedwongen. Er zijn grenzen aan de gehoorzaamheid van de burgers; de essentie van het kwaad schuilt in de hoogmoed; de ‘aardse stad’ kenmerkt zich volgens Augustinus door eigenliefde en de Hemelse stad door liefde tot God. Daarbij, gerechtigheid is niet relatief; vrede staat in relatie tot orde en vanuit dat standpunt,  geeft Augustinus aan dat mensen gelukkiger zijn in kleine rijken (lees: gemeenten) en zich verheugen in een goede verstandhouding met de plaatselijke samenleving. Zomaar een paar opmerkingen die de kerkvader in zijn visie op de staat en de overheid deed. De Gelderse SGP-fractie borduurt in het politieke handelen hierop voort: de kerk stellen we tegenover de staat. De kerk en de staat geven leiding in respectievelijk het geestelijke en wereldlijke leven!

 

2. De communicatie met de burger en de lagere overheden

Qua communicatie zijn er verbeterpunten/kan het nog wel beter, vooral als het gaat over de communicatie met gemeentebestuurders. Daarin mag  kan de provinciale overheid wat zorgvuldiger zijn.

Als kleine fractie met vijf hardwerkende leden, merken we in onze veelvuldige frequente contacten en de werkbezoeken, met de raadsleden en wethouders, dat het aan de communicatie schort.

In de commissievergaderingen en de statenvergaderingen hebben we daarover van gedachten gewisseld. We hebben opgeroepen tot eenduidigheid.

 

Helaas gaat die eenduidigheid niet op; de Commissaris van de Koning heeft contact met de burgemeester, de gedeputeerden met de wethouders, de statenleden met de raadsleden en ambtenaren ontmoeten elkaar in weer andere gremia. Het valt niet mee, vier verschillende communicatielijnen, dezelfde intentie en vergelijkbare boodschappen uit te zenden. 

Een schrijnend voorbeeld is de grootte van de gemeente; het houdt allen bezig. Het is de opmaat naar de gemeenteraadsverkiezingen. Als de commissaris met de burgemeester over bijvoorbeeld de bestuurbaarheid van zijn gemeente spreekt, de gedeputeerde over de samenwerking ten aanzien  van de transitie jeugdzorg en de raadsleden met statenleden lijntjes op de kaart trekken of wat dan ook...; dan is het kwaad geschied.

 

Immers de eenduidige visie en de missie vanuit Arnhem is nog niet bepaald! Bij de omvang van de gemeenten, daarbij dient er nog duidelijker gemaakt te worden dat 'grotere gemeenten' geen doel op zich zijn maar dat goed functionerende gemeenten het enige doel zijn.

 

Gemeenten die zelfstandig hun zaken op orde hebben, dienen wij als provincie niet te verplichten om samen te werken of te fuseren. Groot is niet altijd beter.

Herindeling kan alleen op ons instemming rekenen, als het door alle partijen gewenst wordt. In het overleg dat we zeer onlangs met  de SGP kamerleden  Van der Staay en Bisschop hadden, is ons duidelijk gemaakt dat het voornemen tot de provinciale herindeling stokt. De Noordvleugelprovincie Utrecht, Noord-Holland en Flevoland zal wellicht een samenwerkingsverband worden. Vanzelfsprekend worden provincies gedwongen tot samenwerking; dat is goed. Gelderland en Overijssel doen reeds zaken gemeenschappelijk: de Brusselse lobby, de Rekenkamer Oost Nederland, afstemming van in het waterbeheer, de dubbele Provinciale Statenvergaderingen etc. Echter, één landsdeel-Oost, als één van de vijf, zal er niet komen.

 

3. De Gelderse arbeidsmarkt en economisch perspectief

Er zijn nog heel wat onzekerheden voor het komende jaar. De Eerste Kamer moet nog een besluit nemen over het verplicht schatkistbankieren. De economie aarzelt. De Gelderse werkloosheid loopt op naar 9 % zo is de verwachting (bron: Bureau Economisch Onderzoek, provincie Gelderland). 

Er zijn zorgen over de toekomst van ons land. Er zijn niet alleen economisch maar ook moreel zeer verontrustende ontwikkelingen.  Bij alle onzekerheden blijft voor ons een ding zeker: God, onze Schepper,  regeert en het loopt Hem niet uit de hand. Hij volvoert Zijn raad.

Kijkend naar het provinciefonds; de gelden die we vanuit Den Haag ontvangen,  dienen wij in Gelderland  blijvend te bewaken dat wij (in verband met de hoogte van ons stamkapitaal) niet blijvend extra gekort worden op het provinciefonds. 

Met de afschaffing van de Wet Gemeenschappelijke regelingen (WGR - gebieden)  krijgt de provincie er weer opnieuw een aantal taken bij. Het gaat daarin vooral en met name om het knooppunt Arnhem-Nijmegen, het KAN - gebied en de Stedendriehoek in mindere mate. Vanuit het KAN als vervoersregio, zal vooral het vervoer een aspect zijn dat provinciale bevoegdheid in de totale concessie verlening terugkomt.

 

Naar de mening van de Gelderse SGP-fractie, is overprogrammering op de begroting  weliswaar een oplossing op korte termijn om onderbesteding te voorkomen. Daarentegen doen we er goed aan, om ook de onderliggende problematiek, het woud aan regelgeving, uit te dunnen en dit samen met de andere overheden te doen. Als wij dit alleen doen lopen wij juist tegen de regelgeving van de andere overheden aan.

 

Wat betreft de woningbouw in het kader van de economische ontwikkelingen en arbeidsmarkt is door de SGP – fractie een aantal korte, overigens belangrijke opmerkingen geplaatst. 

Nu de koopwoningen sector ook de komende jaren nog wel zal stagneren, is de vraag naar huurwoningen aanmerkelijk groter. Op welke manier,op welke termijn en in welke omvang kanaan  deze aanpassing gestalte geven worden?

 

4. Breedband en glasvezel

Innovaties vanuit het bedrijfsleven zijn uiteraard heel belangrijk. Er zijn nu o.a onderzoeken aan de gang om glasvezel via de riolering te laten lopen.  Dat levert behoorlijke besparingen op, aan grondwerkzaamheden. Wel moeten we ons  realiseren dat je daar mee wel de komende 20 jaar een kabel hebt door je riolering. Over zulke ontwikkelingen moeten gemeentes wel goed nadenken. Wij hebben vanuit de fractie met de wethouders heel nadrukkelijk overlegd ten aanzien van dit aspect.

 

5. De Gelderse economie

Ten aanzien van de ontwikkeling van de Gelderse economie merken we in deze terugblik 2013 op dat de regio Achterhoek en Food Valley de beide uitersten vormen. Met de Food Valley gaat het goed en de Achterhoek blijft om specifieke aandacht vragen. In het overleg met de Tweede kamerleden hebben we gemerkt, dat de aandacht die de Achterhoek voor zichzelf opeist een positieve uitwerking heeft. De regio Achterhoek is daarin een voorbeeld voor de andere Gelderse regio’s. Vooral de regio Noord Veluwe, waar we zelfs in de staten van Gelderland het initiatief bijna niet opmerken; laat staan in Den Haag. In deze terugblik attendeer ik de vertegenwoordigers van de Care Valley Veluwe op het belang van initiatief tot innovatie. Zeer onlangs zag ik in één oogopslag de identiteit van de regio’s geschilderd; de regio Noord Veluwe leek één groot bos te zijn, zonder mensen of enige ondernemende activiteit. Vanwege die passieve houding en latente prikkeling tot ondernemerszin, staat de A-28 dagelijks vol met het forensisch verkeer en heeft het bedrijventerrein H2O in de oksel van de A 50-A 28 nog steeds geen directe ontsluiting. 

Mijn stelling daarbij: Nederland houdt in de N-Z richting op in Hoevelaken en begint weer in de netwerkstad Zwolle – Kampen. In de O-W lijn is dat niet anders: ten westen van de A 50 tot aan de Randmeren is schijnbaar geen activiteit waar te nemen.

Het is een goede zaak dat we in het taakveld Economie financiële middelen toekennen voor het landelijk gebied, de innovatie ontwikkeling en de uitwerking van duurzaamheid in de land- en tuinbouwsector. 

Recht doen op die terreinen waar wij als Provincie Overheid in Gelderland verantwoordelijkheden hebben, brengt ons nog niet in de positie de ogen te mogen sluiten voor het onrecht dat zich in onze samenleving voltrekt. Bij twee ontmoetingen eerder dit jaar met Poolse vertegenwoordigers zijn we aangesproken op de wijze waarop Poolse werknemers in ons land, juist ook in onze provincie in een kwetsbare positie verkeren. Deze kwetsbaarheid is ook van toepassing op vele andere werknemers uit Oost Europa. De CNV vakbond is actief als het gaat om bescherming van rechten van werknemers, immers zij willen Poolse werknemers helpen om misstanden op het werk te voorkomen of te verhelpen, maar zij willen ook oneerlijke concurrentie tegengaan. Wellicht dat hier ook of tevens  een taak voor de RMU ligt. Metterdaad kan getoond worden wat de reformatorische identiteit in de Gelderse samenleving waard is.

De provincie gaat niet over het toezicht en heeft tevens geen toezichthoudende of handhavende rol  binnen de praktijk van de uitzendbureaus.  We moeten ons, in het verlengde van de hierboven genoemde christelijke deugden en aspecten van rechtvaardigheid en gerechtigheid,  inzetten voor verantwoorde huisvesting en arbeidsomstandigheden van buitenlandse werknemers in Gelderland, waar ze ook vandaan komen. 

 

6. Cultuur en erfgoed

Oude buiten dienst gestelde kerkgebouwen werden alle gebruikt voor erediensten. Steeds vaker gaan kerkbesturen ertoe over de oude kerk ook te gebruiken voor andere doeleinden zoals concerten, lezingen en tentoonstellingen. De Stichting Oude Gelderse Kerken stimuleert deze ontwikkeling. Naar ik meen heeft de provincie Noord-Holland een stimulerings- en subsidiëringsbeleid ontwikkeld ten behoeve van de herbestemming van deze kerkgebouwen. De Stichting Oude Gelderse Kerken (SOGK) biedt kerkbesturen ook de helpende hand bij restauratie en onderhoud. Zo kan hulp ingeroepen worden bij het opzetten van een restauratieplan en het verkrijgen van subsidies. De stichting beheert en onderhoudt een groeiend aantal oude kerken en een monumentale synagoge in Gelderland, die in het verleden door geldgebrek dreigden te vervallen. 

 

7. Jeugdhulpverlening

Een onderwerp dat ook in de komende jaren de gemoederen binnen de  provincie Gelderland bezig zal houden, is de overdracht van de jeugdhulpverlening aan de gemeenten. In het belang van toekomstige cliënten kunnen wij hiermee niet zorgvuldig genoeg  omgaan. Op de geldstroom van jeugdhulpverlening richting gemeenten wordt straks bezuinigd. En de extra miljoenen van de provincie komen er ook niet meer. Er moet  een enorme efficiëntie slag gemaakt worden, om dit alles in goede banen te leiden. 

Nu de gemeenten bijna allemaal tijdig orde op zaken hebben, moet het niet zo zijn dat de Rijksoverheid het laat afweten en niet tijdig de benodigde maatregelen getroffen heeft.