29 april 2021
Veel geld voor natuurherstel in Gelderland
Vanuit het Rijk krijgt Gelderland de komende jaren veel geld voor natuurherstelmaatregelen. Hiermee kan gewerkt worden aan een meer robuuste natuur, die beter tegen een stootje kan. De SGP staat hier positief tegenover, maar vindt het belangrijk dat maatregelen genomen worden op basis van vrijwilligheid. Dit werd bevestigd door de gedeputeerde.
Door het Rijk en de provincies wordt de komende jaren gezamenlijk gewerkt aan het oplossen van de stikstofproblematiek. Hierbij worden twee soorten maatregelen onderscheiden; bronmaatregelen en natuurherstelmaatregelen. De bronmaatregelen hebben tot doel om stikstofemissies bij de bron aan te pakken en te verminderen, om er zo voor te zorgen dat er minder ammoniak en stikstofoxiden de lucht in gaan en vervolgens weer neerslaan in natuurgebieden (zogenaamde depositie van stikstof). Daarnaast wordt gewerkt aan herstel van de natuur zelf, door de omstandigheden zodanig te verbeteren dat planten, bomen en dieren beter gedijen. Hierbij kan gedacht worden aan het bekalken van bosgrond, verhogen van het waterpeil, tegengaan van grasgroei op de heide door begrazing, verwijderen van boompjes, mos en gras van stuifzanden en het beter mengen van naald- en loofbomen in bepaalde bosgebieden. De gedachte is dat de natuur hierdoor robuuster wordt, en beter tegen een stootje kan, en daardoor minder gevoelig is voor bijvoorbeeld stikstofdepositie.
Extra geld voor natuurherstel op de Veluwe
De Minister stelt 3 miljard euro beschikbaar voor natuurherstel van de Natura-2000 gebieden in het hele land. Omdat Gelderland relatief veel Natura-2000 gebieden herbergt, en vooral de Veluwe veel te lijden heeft van stikstofdepositie, afkomstig uit bijna het hele land, krijgt Gelderland een fors aandeel uit de financiële pot; ongeveer 30%, ofwel 900 miljoen euro. Dat geldt dan wel voor de hele periode tot en met 2030. Dit geld wordt voor een deel ter beschikking gesteld aan de terrein beherende organisaties, zoals Gelders Landschap, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten, die daarmee aan de slag kunnen in hun eigen natuurgebieden. Zij krijgen dus extra geld voor natuurbeheer.
Grootste bedragen naar overgangsgebieden rondom Natura-2000 gebieden
Er wordt echter minstens zoveel effect verwacht van maatregelen in de voornamelijk agrarische zone van een aantal kilometers om de Natura-2000 gebieden heen (bijvoorbeeld de Veluwse enclave, het randmerengebied, de IJsselvallei en de Gelderse Vallei). Uiteraard is het wel de bedoeling dat ook deze maatregelen indirect bijdragen aan het robuuster maken van het Natura-2000 gebied zelf. Het gaat hierbij vooral om maatregelen als:
- Het ‘vernatten’ van het gebied, zodat de natuur verderop minder gevoelig wordt voor verdroging.
- De realisatie van meer natuurinclusieve landbouw, met een extensiever gebruik van de grond (minder beesten per hectare en minder bemesting), en bij voorkeur een gesloten kringloop van mineralen.
- Het aanbrengen van landschapselementen, zoals kikkerpoelen, hagen en houtwallen; vooral goed voor de biodiversiteit, waaronder reptielen, amfibieën, vogels en kleine zoogdieren.
Positief standpunt van de SGP
Namens de SGP-fractie heb ik positief gereageerd op deze voorstellen. Het is mooi dat er extra geld van het Rijk komt om de natuur in Gelderland, en met name op de Veluwe te versterken. En ook de beoogde maatregelen in de overgangsgebieden zien wij als een verrijking van het landschap en het gebied. Wat voor ons echter wel heel belangrijk is, is dat alles gebeurt op basis van vrijwilligheid, dus alleen bij en door boeren die dat zelf willen. Dit is naar aanleiding van mijn vraag bevestigd door de gedeputeerde.
Verder heb ik aandacht gevraagd voor de ontwikkeling van meetmethoden om te kunnen beoordelen of de natuur er daadwerkelijk op vooruit gaat door de te nemen maatregelen. De gedeputeerde gaf aan dat er wordt gewerkt aan een beoordelingskader en concrete indicatoren, aan de hand waarvan er gemeten en gecontroleerd kan worden.
Als SGP-fractie hebben we er vertrouwen in dat de provincie zo bijdraagt aan herstel van de natuur, en de vorming van een meer gevarieerd agrarisch landschap.
Evert Mulder
Statenlid